POWRÓT  DO  KORZENI

Sięgając do kart historii Polski zauważamy, że dawniej takie miasta jak Kraków, Lwów, Wilno, to wielkie ośrodki kultury, sztuki, nauki. Tam tworzyli wielcy Polacy. Z Krakowem związany jest np. Adam Chmielowski, którego obrazy wzbogaciły nasze malarstwo. Jako Brat Albert  dał biednym i bezdomnym schronienie  w przytulisku krakowskim. Jakże nie związać Marii Konopnickiej ze Lwowem, gdzie znajduje się jej grób na cmentarzu Łyczakowskim. To ona napisała słowa hymnu, które stają się  porywającą patriotyczną pieśnią. W ten sposób uczyniła protest przeciwko antypolskiej, pruskiej polityce zmierzającej do pozbawienia „ziemi, mowy  i wiary” w zaborze niemieckim. Pieśń powstała na początku XX wieku, kiedy Europa przygotowywała się po raz pierwszy do wojny narodów.  Natomiast słowa wieszcza, Adama Mickiewicza, związane z Wilnem, a znane z inwokacji „Pana Tadeusza”: „Panno Święta, co Jasnej bronisz Częstochowy i w Ostrej świecisz Bramie” – przepełnione są tęsknotą za ojczystymi stronami, która ogarnęła wiele pokoleń Polaków. Zatem miłosierdzie, miłość i patriotyzm łączą Rodaków ze wszystkich stron Polski i świata.

Miłosierdzie mieszka w Wileńskiej Ostrej Bramie od stuleci w Cudownym Wizerunku Matki Bożej.  W źródłach historycznych pierwsza wzmianka o Ostrej Bramie pochodzi z 1514 roku. Obecnie Ostra Brama dla większości jest miejscem świętym – sanktuarium Maryjnym. Jednakże kilka stuleci temu była to tylko jedna z dziewięciu bram miasta z basztą obronną i jako jedyna przetrwała do dziś. O funkcjach obronnych tej budowli świadczą strzelnice dobrze widoczne na zewnętrznej elewacji bramy. Główna fasada kaplicy ostrobramskiej pochodzi z późniejszego okresu. Początkowo brama ta nazywana była Miednicką, gdyż znajdowała się na szlaku prowadzącym do Miednik. Nazwa „Ostra” przyjęła się z racji usytuowania jej na południowym krańcu miasta, tworzących ostry klin.

W 1668 r. Karmelici uzyskali od władz miasta pozwolenie na stałą opiekę nad obrazem i zbudowanie kaplicy  nad Ostrą Bramą.  Już w 1972 r. do  drewnianej kapliczki uroczyście przeniesiono cudowny obraz Matki Boskiej. Z tym wydarzeniem kojarzony jest pierwszy cud dokonany przez Matkę Bożą Ostrobramską: (…)  dziecko, które wypadło z drugiego piętra na bruk, ofiarowane przez rodziców opiece  Matki Najświętszej – nie poniosło żadnej szkody. Po pożarze wzniesiono murowaną kaplicę. Obecny wygląd w stylu późnego klasycyzmu nadany został kaplicy po rekonstrukcji w XX wieku.

Historia powstania Sanktuarium w Skarżysku

Sanktuarium Matki Bożej Ostrobramskiej powstało dzięki pierwszemu Ordynariuszowi Diecezji Radomskiej ks. biskupowi Edwardowi Materskiemu, wilnianinowi  z pochodzenia. Ksiądz Biskup w dzieciństwie chodził z rodzicami do Ostrej Bramy,  modlił się przed wizerunkiem Matki Bożej.  Ukochał Ją  i „zabrał w sercu”,  w swoje dalsze życie. Po II wojnie światowej, wiedząc, że na Litwie  granice są zamknięte, kościoły zamieniane na muzea czy magazyny –  bał się, by z Ostrą Bramą nie stało się podobnie. Bardzo  pragnął, by Imię Matki Miłosierdzia było rozsławiane na zachód od Wilna.

Dlatego odpowiadając na prośby Polaków, którzy z przyczyn historycznych opuścili swoje ukochane ziemie, podjął decyzję budowy repliki Ostrej Bramy w Skarżysku-Kamiennej.  Praca rozpoczęła się od pierwszej łopaty dnia 31 maja 1988 roku. W rok później jest już Ostra Brama. 22 października 1989 roku przybywa ks. Henryk kard. Gulbinowicz, także wilnianin, który dokonuje poświęcenia kaplicy i intronizacji obrazu Matki Miłosierdzia. Od tego czasu datujemy istnienie tego świętego miejsca, które było wznoszone „modlitwą, pracą i ofiarą” –  jak stwierdził na rozpoczęcie budowy – Kustosz, Proboszcz  ks. prał.  Jerzy Karbownik.

Bazylika Mniejsza

 25 października 2014 r. kościół sanktuaryjny został podniesiony do godności Bazyliki Mniejszej. W prezbiterium świątyni umieszczony jest akt nadania tego tytułu.. Bazylika ma  szczególne znaczenie w wymiarze duchowym oraz jest symbolem łączności ze Stolicą Apostolską. Świadczy o tym dar z Bram Roku Świętego papieskich bazylik: św. Piotra, św. Jana, Matki Bożej Większej,  św. Pawła.  W świątyni znajdują się piękne witraże. Nad wejściem głównym duży witraż  przedstawia dwa miejsca szczególnej czci Matki Bożej w Ostrej Bramie z Wilna i  Jasnej Góry. Sanktuaria te okalają godła Polski począwszy od piastowskiego.  W nawach bocznych bazyliki   witraże ukazują Polskich Świętych, będących chlubą naszego narodu (np. św. Wojciech, św. Stanisław Biskup Męczennik, św. Kazimierz, św. Jadwiga Królowa, św. Jan Kanty, św. Brat Albert, bł. Karolina Kózkówna, św. Maksymilian Kolbe, bł. Jerzy Matulewicz, św. Stanisław Kostka, bł. Władysław z Gielniowa, św. Jadwiga Śląska, bł. Wincenty Kadłubek i inni). Od nich uczymy się kochać Boga i drugiego człowieka. Uczymy się rozmowy z Bogiem i zawierzania Mu swoich spraw.  W górnych oknach świątyni umieszczone są witraże przedstawiające sceny z życia Matki Bożej: Matka Boża Niepokalanie Poczęta, Narodzenie NMP, Uczenie NMP, Oddanie do świątyni, Zwiastowanie NMP, Nawiedzenie św. Elżbiety, Boże Narodzenie, Ucieczka do Egiptu, Odnalezienie w świątyni, Kana Galilejska, Ukoronowanie NMP. Umożliwiają one  kontemplowanie życia Maryi, uczenie się od Niej właściwego i odpowiedzialnego postępowania. Jest to zarazem szkoła miłosierdzia i wypełniania woli Bożej. Witraże  twórcy  Bolesława Szpechta wykonane w pracowni Zbigniewa Gustaba, są darem Polaków z Anglii, Kanady, Stanów Zjednoczonych i Polski.

Kaplica Miłosierdzia Bożego

Charyzmatem Sanktuarium jest kontemplacja Miłosierdzia. Tutaj w bazylice mniejszej jest  modlitwa o miłosierdzie i czynne obdarowywanie miłosierdziem. W tym miejscu  odkrywamy, że    Bóg nie męczy się przebaczaniem, że nie ma takiej drogi, z której nie można by było do Boga wrócić.

W kaplicy Miłosierdzia Bożego przed wizerunkiem Jezusa Miłosiernego i wystawionym Najświętszym Sakramentem przybywający wierni proszą o miłosierdzie i dziękują za okazane. Tutaj są relikwie Apostołów Miłosierdzia: św. Jana Pawła II,  św. s. Faustyny   i jej spowiednika bł. Michała Sopoćki. To oni i inni znajdujący się w bazylice w swoich relikwiach: św. Rafał Kalinowski, św. Joaanna Beretta Molla, św. Teresa od Dzieciątka Jezus, bł. Stefan Wincenty Frelichowski, bł. Jerzy Popiełuszko  wskazują drogę do świętości.  To Oni pomagają nam w walce z szatanem i uczą współpracować z Bogiem.

W Sanktuarium można uzyskać pojednanie z Bogiem przez sakrament spowiedzi. Służy do tego specjalne, oszklone pomieszczenie z konfesjonałem.

W służbie Ojczyźnie  i Narodowi – Historia i miłość Ojczyzny

W krużganku świątyni  są miejsca Pamięci Narodowej:  witraż Patronki Świętokrzyskiej, Armii Krajowej – Matki Bolesnej z Wykusu, tablica poległych w czasie II wojny światowej mieszkańców Skarżyska, płaskorzeźba Matki Bożej Katyńskiej – Golgota Wschodu z tablicą poświęconą  tym, którzy zginęli w katastrofie Smoleńskiej, tablica Ponarska oraz poświęcona żołnierzom broniącym granic Polski w 1939 roku, gdy Związek Radziecki napadł na Polskę.

13.XI 2017 r. odsłonięto i poświęcono tablicę upamiętniającą przymusową służbę alumnów – żołnierzy  w latach 1955 – 1980.

W łuku ostrobramskim znajdują się tablice związane z  historią naszej Ojczyzny i miasta:

• 200. rocznica Konstytucji 3-Maja,
• 80.rocznica powstania Związku Inwalidów Wojennych  Rzeczypospolitej Polskiej
• 80. rocznica. nadania praw miejskich Skarżysku-Kamiennej
• w hołdzie  ofiarom cierpień na Sybirze, w łagrach i wszelkich miejscach kaźni
• 90. rocznica powstania Ruchu Harcerskiego  w Skarżysku-Kamiennej
• 10. rocznicę beatyfikacji ks. phm. Stefana Wincentego Frelichowskiego

Po drugiej stronie łuku ostrobramskiego znajduje się tablica upamiętniająca uroczystość koronacyjną, która miała miejsce 2 lipca 2005 roku. Zawieszona została w pierwszą rocznicę tego wydarzenia. Są na niej przytoczone piękne słowa: Niech Maryja będzie z wami przez dalsze lata i pokolenia, przybliżając Chrystusa i Jego Królestwo – Jan Paweł II

Wokół Sanktuarium Droga Krzyżowa, wykonana przez rzeźbiarza krakowskiego Jana Sieka. Można odprawić tu nabożeństwo korzystając  z tekstu  opracowanego specjalnie dla tego Sanktuarium przez śp. ks. inf. Jerzego Banaśkiewicza, pochodzącego ze Skarżyska-Kamiennej.  Na ścianie kościoła, od strony Drogi Krzyżowej, jak miejsce pochówku prochów dobrodziejów i czcicieli  Matki  Miłosierdzia, Przed łukiem ostrobramskim, na ścianie kościoła jest epitafium śp. ks. bp. Edwarda Materskiego. Umieszczono na nim szczególne słowa, wypowiedziane przez Biskupa 12 kwietnia 1981 roku w Radomiu, w dniu ingresu: „Aby Chrystus był lepiej poznawany, aby Chrystus był coraz goręcej kochany, aby Chrystus był odważniej wyznawany…”